IPB

Здравствуйте, гость ( Вход | Регистрация )

14 страниц V  « < 7 8 9 10 11 > »   
Ответить в данную темуНачать новую тему
Проект "История Лиды в датах"
Admin
сообщение 3.6.2019, 8:13
Сообщение #57


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Чэрвень

13 чэрвеня – 160 год з дня нараджэння Канстанціна Канстанцінавіча Горскага (1859, г. Ліда- 1942), польскага, беларускага і рускага музыканта і кампазітара.
Канстанцін Антоні Горскі – кампазітар, скрыпач-віртуоз, педагог, дырыжор, грамадскі дзеяч. Нарадзіўся ў Лідзе 13 чэрвеня 1859 года. Музычную адукацыю атрымаў у Музычным інстытуце Апалінарыя Контскага ў Варшаве. У 1881 годзе Канстанцін Горскі скончыў кансерваторыю ў Санкт-Пецярбурзе па класу скрыпкі, атрымаўшы Вялікі сярэбраны медаль і званне “Свабодны мастак”. Педагогам музыканта быў вядомы вянгерскі скрыпач Леапольд Аўэр. Годам пазней Горскі скончыў клас кампазіцыі і інструментоўкі выдатнага рускага кампазітара Мікалая Рымскага-Корсакава.
Горскага лічылі выдатным скрыпачом не толькі ў Расіі, але і ў Еўропе. Вялікую павагу меў да яго Пётр Ільіч Чайкоўскі, які лічыў музыканта адным з лепшых выканаўцаў яго скрыпічнага канцэрта D-dur № 1. Канстанцін Горскі пакінуў багатую творчую спадчыну. Да самых вядомых яго твораў адносяцца “Арганная фантазія” f-mol, якая лічыцца адным з шэдэўраў польскай арганнай літаратуры позняга рамантызму. К. Горскі – аўтар сімфанічных паэм “На Алімпе” і “Зачараваны круг”, опер “Маргер”, “За хлебам”, больш сотні рамансаў, мноства інструментальных твораў. У 1897 і 1905 гадах Горскі – быў узнагароджаны ордэнамі Святога Станіслава і Святой Ганны. Пачынаючы з 1955 года, у Лідзе праходзіць конкурс імя Канстанціна Горскага, удзел у якім прымаюць юныя музыканты Гродзешчыны.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 30.4.2019, 14:00
Сообщение #58


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Май

55 гадоў (1964 г.) — было ўстаноўлена званне Ганаровага грамадзяніна г. Ліды.
Усяго за мінулыя гады звання “Ганаровы грамадзянін г. Ліды”, а з 2004 года і “Ганаровы грамадзянін Лідскага раёна” былі ўдастоены 42 чалавекі.
Гэта людзі, якія прымалі ўдзел у вызваленні Лідчыны ў гады Вялікай Айчыннай вайны, унеслі значны ўклад у станаўленне і росквіт нашага горада ў мірны час. Сярод іх: Леанід Ігнацьевіч Бяда (двойчы Герай Савецкага Саюза, лётчык-штурмавік, які ўдзельнічаў у баях за вызваленне Ліды); Сяргей Іванавіч Балгарын (адзіны з герояў-франтавікоў, хто быў ганараваны звання Героя Савецкага Саюза менавіта за баі на Лідчыне - пад Татарцами і Белагрудай); Віктар Андрэевіч Вараб'ёў (удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, урач-хірург, на яго рахунку каля 6 тысяч аперацый, заслужаны лекар БССР) і шэраг іншых заслужаных людзей. Да шкадавання час няўмольны, і многіх ганаровых грамадзян Ліды ўжо няма ў жывых. Але і сёння сярод нас жывуць людзі, кожнага з якіх можна назваць чалавекам-легендай нашага горада: Худык Андрэй Паўлавіч, Мамчыц Станіслаў Іванавіч, Зайцава Наталля Андрэеўна, Казакоў Валянцін Фёдаравіч і шмат, шмат іншых. Азнаёміцца з поўным спісам Ганаровых гарамадзян Лідчыны і іх заслугамі можна на нашым сайце ў базе дадзеных “Почетный гражданин”.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 22.3.2019, 14:14
Сообщение #59


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Красавік

60 гадоў (1959 г.) — з часу адкрыцця Лідскага гісторыка-мастацкага музея .
У 2009 годзе калектыў Лідскага гісторыка-мастацкага музея стаў лаўрэатам спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь дзеячам культуры і мастацтва за рэалізацыю праграмы “Старадаўніх муроў адраджэнне”. Сутнасць гэтай праграмы заключаецца ў павышэнні цікавасці моладзі да гісторыі краю праз аднаўленне сярэднявечных традыцый (абход замка рацарамі мясцовых клубаў, турніры рыцараў, сярэдневяковыя гульні, танцы, стрэльба з лука). Двойчы (у 2008 і 2009 гг.) Лідскі гісторыка-мастцкі музей быў прызнаны лепшай установай культуры на Гродзеншчыне.
23 красавіка – 60 год з дня нараджэння Вячаслава Анатольевіча Пыпеця (нар. у Лідзе ў 1959 г.), кампазітара, аранжыроўшчыка.
Заснавальнік і кіраўнік тэатра песні “Ліда-мюзікл” (1997 г.). У 1999 годзе калектыў атрымаў званне “народны”, а В.А. Пыпець – першую прэмію на абласным конкурсе кампазітараў.
Першыя музычныя творы пачаў складаць у музычнай школе. Ён аўтар і аранжыроўшчык больш за 200 музычных твораў, аўтар музыкі да 16 спектакляў і пастановак. Шмат песень прысвяціў гораду Лідзе. Пісаў песні на вершы лідскіх паэтаў – Віктара Бачарова, Леаніда Вінніка, Станіслава Судніка, Міхася Мельніка.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 28.2.2019, 10:17
Сообщение #60


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Сакавiк


245 гадоў таму (1774) у вёсцы Ганчары была пабудавана Свята-Пакроўская царква.
Сёння яна з’яўляецца найстарэйшай на Лідчыне. Пабудавана яна была з дрэва, у выглядзе карабля, падскарбіем Вялікага княства Літоўскага Салагубам. Да 1839 года функцыянавала як уніяцкая. Царква драўляная базілікальнага тыпу, трохнефавая, прамавугольная, з трохсценнай алтарнай прыбудовай. Дынамічнасць ёй надае высокая вежа-званіца на галоўным фасадзе з купалам, увянчаным дэкаратыўным крыжам. Іканастас з абразам Тайнай Вячэры. Царква – помнік драўлянага дойлідства.
Ні ў гады войнаў, ні ў гады ганенняў храм у Ганчарах рабураны не быў. Да нашых дзён захаваўся ў сваім першапачатковым выглядзе. Са снежня 1976 па 2010 год у ім служыў найстарэйшы святар Навагрудска-Лідскай епархіі протаірэй Іаан Мяндзіла.

24 сакавіка – 35 год з дня нараджэння Дзінары Мазітавай (1984 г. Ліда), кампазітара, піяністкі.
Дзінара Мазітава набыла вядомасць у колах музыкантаў і стала лаўрэатам міжнародных конкурсаў і фестываляў у Гродне, Мінску, Санкт-Пецярбурзе і Масвке будучы навучэнкай Лідскай дзіцячай музычнай школы.
У творчым багажы Дзінары дзіцячыя оперы, фартэпіянныя сюіты, творы для флейты і скрыпкі з фартэпіяна, для віяланчэлі і фартэпіяна, цыкл песень на вершы беларускіх, рускіх паэтаў і уласныя вершы. У 2010 годзе на выдатна скончыла аспірантуру Санкт-Пецярбургскай кансерваторыі і стала выкладчыцай кафедры спецыяльнага фартэпіяна.
Выдавецтвам “Чатыры Чвэрці” у Мінске быў выданы збор твораў Дзінары “Дюймовочка”. Беларускім тэлевізійным агенствам быў зняты дакументтальны фільм пра яе творчасць “Лидское каприччио”.

Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 31.1.2019, 6:58
Сообщение #61


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Люты

8 – 105 год з дня нараджэння Валянціна Таўлая (1914 – 1947 гг.), беларускага паэта. На працягу некалькіх гадоў жаў у Лідзе, працаваў літаратурным супрацоўнікам раённай газеты “Уперад”.
Лёс Таўлая ў нечым падобны на лёс многіх беларускіх паэтаў, чые жыццёвыя вытокі бралі аснову з пачатку ХХ стагоддзя. За ўдзел у студэнцкіх забастоўках, за выступленні супраць прыгнёту заходнебеларускага народа Валянцін Таўлай некалькі разоў арыштоўваўся, сядзеў у астрогах Слоніма, Гродна, Ліды. Між іншым, было яму тады ад роду усяго 16 гадоў.
Верасень 1939 года 25-гадовы паэт сустрэў на вуліцах Гродна ў вопратцы вязня. Радасць вызвалення, сустрэч з роднымі, любімая праца ў рэдакцыі Лідскай раённай газеты, сям’я, віды на выданне зборніка твораў. У Лідзе адбылася яго сустрэча з Янкам Купалам.
Вялікая Айчынная вайна застала паэта і яго сям’ю ў Лідзе. Давялося перажыць страшэнныя бамбёжкі, пачатак акупацыі горада. Таўлай быў сувязным партызанскага атрада імя Катоўскага Баранавіцкага злучэння, разведчыкам, кіраўніком навагрудскай сеткі спецгрупы “Буравеснік”.
У верасні 1943 года Валянціна Таўлая арыштавалі ў Лідзе разам з бацькам, сястрой і мачыхай. Але верныя сябры Н.Тарас і С.Хмара цудам выратавалі ад шыбеніцы. Бацькі ж былі адпраўлены ў Асвенцым, дзе і загінулі.
Пасля вайны Таўлай пасяліўся ў Мінску, працаваў навуковым супрацоўнікам у літаратурным музеі Янкі Купалы. Ад першых дзён арганізацыі музея ён стаў найбліжэйшым памочнікам Уладзіславы Францаўны Луцэвіч, яе намеснікам.
Таўлаю даводзілася аднаму з першых пачынаць вялікую працу па збору і вывучэнню Купалаўскай спадчыны. Спасцігаючы ўсё глыбей душу Купалаўскай паэзіі, Таўлай аберагаў яе чысціню і сапраўднае, першароднае гучанне. Здзіўляе шырыня даследчых задум Валянціна Паўлавіча, разлічаных на бліжэйшыя пяць год – тых, якія яму не суджана было пражыць. Засталіся ў рукапісах сотні накідаў, выпісак, тонкіх назіранняў.
Даволі актыўна працаваў паэт і ў галіне нарыса, быў вядомы таксама як крытык і літаратуразнаўца.
Працаваў, гледзячы далёка наперад, як апантана працуе чалавек, што яшчэ не задумваецца над пройдзенымі жыццёвымі вёрстамі. Але не паспеў зрабіць і невялікай часткі з таго, што хацеў і што мог. Так і не пабачыў сваю першую кнігу “Шляхі і краты” (яна выйшла пасля смерці паэта пад назвай “Выбранае”). 27 красавіка 1947 года паэта не стала.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 2.1.2019, 8:39
Сообщение #62


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Студзень

495 гадоў таму (1524) у вёсцы Малое Мажэйкава Лідскага павету пабудаваны праваслаўны храм абарончага тыпу.
Заснавальнікам яе быў набожны памешчык Шымка Мацкевіч-Шкленскі, які надзяліў яе дзясятаю капою ад жыта, ячменю і пшаніцы са свайго маёнтка Мажэйкава. Але хутка святыня апынулася ў руках уніятаў. Паны замест ахоўвання і павялічэння дабрабыту абрабавалі царкву. Асабліва абуральнымі былі дзеянні абшарніка пана Кастравіцага… Пачуўшы, што настаяцель Пётр Афанасьевіч знайшоў у дамавіне заснавальніка царквы Шымкі Мацкевіча шмат золата, Кастравіцкі падступіў да святара, жадаючы прысвоіць сабе той уніяцкі скарб. Ды атрымаўшы адмову, пачаў катаваць святарову жонку, якая, паводле адных звестак, ад гэтага і памерла, паводле другіх – была задушана служкаю пана. Гаспадарка святара падверглася рабаванню, а сам няшчасны айцец Пётр не вытрымаў і хутка таксама памёр.
Аднойчы, падчас праезду з Вільні ў Гродна Маламажэйкаўскую царкву заўважыў і пажадаў агледзець імператар Аляксандр Паўлавіч. Пабудова глыбока ўразіла цара сваім маркотным і жабрацкім станам. Аляксандр загадаў неадкладна рамантаваць храм, нагляд жа за гэтым даручыў слонімскаму абшарніку Юндзілу.
У 1863 годзе настаяцелем храма быў прызначаны святар Леў Савіцкі, выпускнік Літоўскай духоўнай семінарыі. Пры ім старадаўняя Маламажэйкаўская царква-крэпасць набыла сучасны прыгожы выгляд, было складзена яе апісанне, надрукаванае ў “Літоўскіх епархіяльных ведамасцях”. А 21 студзеня 1873 года адбылося яе асвячэнне.
Шмат разоў царква-крэпасць была атакавана ворагам. Магчыма, такі будынак і не мог устаяць супраць цяжкай артылерыі, але для войск з лёгкай агнястрэльнай і халоднай зброяй быў непрыступнай перашкодай на шляху. Сцены царквы – не меньш двух метраў таўшчынёй, а вокны – з жалезнымі кратамі. Па кутах будынка – чатыры круглыя вежы, а ўнутры – спіральныя каменныя лесвіцы. Звонку сцены вежаў аздоблены атынкаванымі нішамі, а таксама архітэктурнымі ўпрыгожаннямі ў выглядзе складзеных з цэглы крыжоў. Дарэчы, існуе паданне, што на заходніх вежах у нялепшыя для храма часіны з’яўляліся постаці анёлаў: адзін з трубой, другі з мячом. Уваход у царкву калісь абараняўся цяжкімі жалезнымі дзвярыма, якія апускаліся на ланцугах са сцянной нішы. Гэтыя дзверы не захаваліся.
Прыцягвае ўвагу і саеасаблівая канструкцыя перакрыццяў: спляценні гуртоў і нервюр зорчатых зводаў нібыта ўтвараюць трохвугольнікі і ромбы. Такая сістэма гатычных зводаў сімвалізуе бязгрэшнасць і святасць Багародзіцы Дзевы.
Людзі гавораць аб незвычайнай энергетыцы царквы. Кажуць, у гэтым намоленым за пяць стагоддзяў месцы – благадаць Божая.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 3.12.2018, 7:07
Сообщение #63


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Снежань

10 – 105 год з дня нараджэння Гебельта Вацлава Яўгенавіча (1913, Гродзенскі р-н - 1999), беларускага шахматыста, пераможца 1-га чэмпіяната Міжнароднай шахматнай кампазіцыі. Працаваў у Лідзе.
Вацлаў Яўгенавіч апублікаваў каля 600 шахматных задач, 120 з якіх атрымалі прызы на конкурсах, у т. л. 52 першыя. Чэмпіён СССР па шахматнай кампазіцыі ў камандным першынстве ў 1969, 1971 гадах. Шэсць разоў выступаў на міжнародных спаборніцтвах у складзе зборнай каманды СССР. Адзін з аўтараў кнігі “Шахматная кампазіцыя ў Беларусі” (1981).
(1843) - 145 гадоў з дня нараджэння Веры Навіцкай, начальніцы Лідскай жаночай гімназіі, дзіцячай пісьменніцы.
У 1906 годзе яна выпусціла дзве кнігі “Добра жыць на свеце! З успамінаў шчаслівай дзяўчынкі” і “Вясёлыя будні. З успамінаў гімназісткі”. Кнігі атрымалі прызнанне і хутка разышліся. Гэтыя кнігі былі напісаны Верай Сяргееўнай яшчэ да другога замужжа і былі падпісаны “Вера Махцэвіч”. У 1909-м годзе Вера Сяргееўна выходзіць замуж за ўдаўца Фёдара Навіцкага і бярэ яго прозвішча. З тых часоў яе прозвішча на кнігах пішацца як Вера Навіцкая (Махцэвіч). На працягу 1912 -14 гадоў яна выдала яшчэ 5 кніг для дзяўчынак: “Запаветныя куткі”(1911), “Ціхамірныя гады” (1912), “Басурманка” (1914), “Наташа Славіна” (1914) і “Галя” (1914). У гэтыя гады яна была начальніцай Лідскай жаночай прыватнай гімназіі і ніхто не можа засумнявацца, што гэтыя 5 твораў напісаны ў Лідзе.
1598- 410 гадоў таму назад Лідскі стараста Ян Станіслававіч Абрамовіч выдаў у Вільні евангелічны “Катэхізіс”.
Ян Абрамовіч (Ян Абрагамовіч) (? – 19.04.1602). Стараста лідскі, ваявода мінскі (1593) і смаленскі (1596), пісьменнік. Паходзіў са старажытнага роду Абрагамовічаў, якія славіліся багаццем і адукаванасцю. Удзельнічаў у кальвінісцкіх дыспутах з езуітамі, у Торунскім сінодзе (1595), у нарадах з праваслаўнымі ў Вільні (1599). У Варнянах (Гродзенская вобл.) заснаваў кальвінісцкі сабор, бальніцу, школу, якія існавалі да сярэдзіны XVII стагоддзя.
Выдаў ў Вільні (1598) евангелічны “Катэхізіс”, які змяшчаў да 300 рэлігійных песень. Яму таксама прыпісваюць аўтарства твора “Погляды літвіна на танную куплю і даражэйшы продаж збожжа” (1595, на польскай мове), дзе аўтар выступае асветным тлумачальнікам і абаронцам свабоды гандлю.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение

14 страниц V  « < 7 8 9 10 11 > » 
Ответить в данную темуНачать новую тему
5 чел. читают эту тему (гостей: 5, скрытых пользователей: 0)
Пользователей: 0

 



Текстовая версия Сейчас: 29.3.2024, 12:04