IPB

Здравствуйте, гость ( Вход | Регистрация )

16 страниц V  « < 8 9 10 11 12 > »   
Ответить в данную темуНачать новую тему
Акцыя "Чытаем беларускую кнігу", Літаратурныя юбілеі
Admin
сообщение 1.10.2018, 6:29
Сообщение #64


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Вечны вандроўнік


13 кастрычніка спаўняецца 130 гадоў з дня нараджэння Язэпа Драздовіча (1888-1954), мастака, скульптара, этнографа, фалькларыста, археолага, пісьменніка.
У гісторыі беларускай культуры першай паловы ХХ ст. дастойнае месца займае імя Язэпа Драздовіча. Яго творчасць мае адметны характар: яна ўнікальная і традыцыйная, наіўная і мудрая, рэалістычная і сімвалічная. Я. Драздовіч быў не толькі непаўторным мастаком-графікам, скулптарам і жывапісцам, але і пісьменнікам, разьбяром па дрэву, збіральнікам фальклору, археолагам, настаўнікам.
Я. Драздовіч быў адным з першых мастакоў, які ўвасобіў у выяўленчым мастацтве Беларусь, яе культуру і гісторыю. Ён стварыў графічную серыю “Старажытная булоўля на Беларусі”, цыклы, прысвечаныя замкаваму дойлідству Беларусі і Літвы (“Мір”, “Крэва”, “Ліда”, “Гальшаны” і інш.); партрэты полацкіх і смаленскіх князёў (“Князь Усяслаў Чарадзей”, “Князь Брачыслаў” і інш.); партрэты славутых гістарычных асоб К.Сапегі, А.Міцкевіча, У. Сыракомлі, Я.Купалы, Ф.Скарыны. Асобную групу складаюць творы з сімволіка-алегарычнымі вобразамі (“Мужык з панам цгаецца”, “Дух цемры” і інш.). Творы вызначаюцца мастацкай завершанасцю, пранікнёнасцю. У кожнай рабоце – пяшчота і любоў да родных мясцін, да сваёй радзімы, гонар за яе сыноў, за гераічнае мінулае. Найбольш ярка мастацкі талент Я. Драздовіча быў рэалізаваны ў жывапісных і графічных творах на фантастычныя касмічныя тэмы. Ім створаны серыі “Жыццё на Марсе”, “Жыццё на Сатурне”, “Жыццё на Месяцы”, “Космас” і інш. Арыгінальнае ўяўленне мастака дазволіла яму зазірнуць у далёкі і невядомы, загадкавы, таямнічы свет, стварыць сваю структуру і форму незямнога жыцця.
На працягу ўсяго свайго жыцця мастак часта вандраваў па Піншчыне і Дзісеншчыне. Ён запісваў фальклор і апрацоўваў народную лексіку для слоўнікаў., прымаў удзел у выданні беларускіх казак, народных песень, складаў альбомы з узорамі беларускіх тканін. Мастацкая, фальклорная, археалагічная дзейнасць творца перамяжоўвалася з літаратурнай працай. Яго вершы і допісы, змяшчаліся на старонках друку, а ў 1923 годзе у Вільні выйшла кніга “Вар’ят без вар’яцтва, або Вялікая шышка” пад псеўданімам Я. арцызаў. Я. Драздовіч з’яўляецца аўтарам навукова-папулярнай брашуры “Нябесныя бегі” (1931). Найбольш значны яго твор – паэма “Трызна мінуўшчыны”, прысвечаная старажытнай Полаччыне. У Цэнтральнай бібліятэцы Акадэміі навук Літвы захоўваюцца рукапісы яго фантастычных твораў “Алвазія”, “Андрыянопаліс”, “У Мурах Трывежу” і інш.

Бібліяграфія

Драздовіч Язэп Нарцызавіч // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / гал. рэд. Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск, 1998. – Т. 6. – С. 194 – 195.
Драздовіч Язэп Нарцызавіч // Беларускі фальклор : энцыклапедыя : у 3 т. / гал. рэд. Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск, 2008. – Т. 1. – С. 435–436.
Ліс, А.С. Вечны вандроўнік : нарыс пра маст. Я.Драздовіча / А.С.Ліс. – Мінск : Юнацтва, 1984. – 253 с.[8] л. іл., 1 л. партр.
Язэп Драздовіч = Язеп Драздович = Yazep Drazdovich / склад. Н.М.Усава, В.А.Архіпава ; аўт. тэксту Н.М.Усава. – Мінск : Беларусь, 2013. – 95с. – (Славутыя мастакi з Беларусi).
Драздовiч, Я. З альбома "Лідскі замак" (150-153) : агульны выгляд руінаў Лідскага замка.1929. Выгляд заходняга мура Лідскага замка.1929. Паўночна-заходні мур замка.1929. Выгляд замчышча з паўднёва-ўсходняга боку.1929 / Я.Драздовіч // Язэп Драздовіч: Альбом-манаграфія / Уклад. Мікола Купава. – Мінск: Беллітфонд, 2002. – C. 82–83.
Аскера, В. Народны філосаф : творы і астральныя падарожжы Язэпа Драздовіча / Вікторыя Аскера // Літаратура і мастацтва. – 2018. – 29 чэрвеня (№ 25). – С. 12.
Горава, Г. Генезіс снабачанных вобразаў космасу Язэпа Драздовіча / Галіна Горава // Родная слова. – 2016. – № 4; 5. – С. 86 – 90; С. 84 – 87.
Кавалёў, В. "Люблю тое, у што веру...., а веру ў тое, што люблю" : старонкі творчай біяграфіі мастака, скульптара, этнографа, фалькларыста, археолага, пісьменніка Язэпа Нарцызавіча Драздовіча / В. Кавалёў // Лiтаратура i мастацтва. – 2008. – 24 кастрычніка. – C. 2.

Драздовіч, Я. Н. Жыцьцё на плянэце Сатурне : Самнамбулістычна-тэлевізійныя эскізы / Я. Драздовіч // Дзеяслоў. – 2018. – № 4. – С. 180–193.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 3.9.2018, 8:20
Сообщение #65


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Вечны змагар за праўду

Сяргей Грахоўскі, нарадзіўся 24.09.1913 у сяле Нобель Пінскага павета Менскай губерні (цяпер Зарэчненскі раён Ровенскай вобласці, Украіна) у сялянскай сям’і.
Дзяцінства і юнацтва прайшлі ў мястэчку Глуск Магілеўскай вобласці. Працаваць пачаў у 1930 г. рабочым на Бабруйскім дрэваапрацоўчым камбінаце. У 1935 г. скончыў літаратурны факультэт Мінскага педагагічнага інстытута, працаваў рэдактарам на Беларускім радыё.
У 1936 г. быў рэпрэсіраваны, 10 гадоў знаходзіўся ў лагеры ў Горкаўскай вобласці. Пасля вызвалення выкладаў рускую мову і літаратуру ва Ўрэцкай сярэдняй школе Слуцкага раёна (1946-1949). Быў паўторна арыштаваны і па ранейшым абвінавачванні высланы на вечнае пасяленне ў Новасібірскую вобласць, дзе працаваў настаўнікам. Пасля рэабілітацыі (19.10.1955) працаваў на Беларускім радыё (1956-1957 гг.), загадваў аддзелам рэдакцыі часопіса «Бярозка» (1957-1959). Быў літаратурным кансультантам СП БССР (1959-1960), літаратурным рэдактарам часопіса «Вясёлка» (1960-1973), у 1973-1974 гг. — адказны сакратар Камітэта па Дзяржаўных прэміях БССР у галіне літаратуры, мастацтва і архітэктуры. Сябра СП СССР з 1956 г.
Першы верш надрукаваў у 1926 г. Аўтар зборнікаў паэзіі «Дзень нараджэння» (1958), «Чаканне» (1960), «Табе зайздросціць сонца» (1963), «Памяць» (1965), «Тры вымярэнні» (1967), «Вершы» (1968), «Паэма дарог» (1970), «Зазімак» (1976), «Лірыка» (1978), «3ачараванасць» (1978), «Асеннія гнёзды» (1982), «Кругі надзеі» (1985), «Верую» (1987), «І радасць і боль» (1988).
Выдаў нарыс «Горад маладосці» (1960), зборнік апавяданняў «Які вялікі дзень» (1966), дакументальныя аповесці «Рудабельская рэспубліка» (1968, паводле аповесці пастаўлены спектакль у 1968, твор экранізаваны ў 1972), «Суровая дабрата» (1977), аповесці «Ранні снег» (1975), «Гарачае лета» (1974), «Сустрэча з самім сабою» (1988), «Споведзь» (вершы, аўтабіяграфічныя аповесці, 1990), кнігу ўспамінаў «Так і было» (1986). Выдаў кнігі для дзяцей «Ад вясны да вясны» (1959), «Сёння і заўтра» (1961), «Гарыць касцёр» (1966), «Сонечная сцежка» (1980), «Знаходка» (1985), апавяданняў «Агеньчык у акне» (1972).
У 1973 і ў 1983 гг. выдаваліся «Выбраныя творы» ў 2 тамах.
Выступаў і як публіцыст. Выдаў кнігу «Мінск» (1971) і нарыс на маральна-этычную тэму «Бацькі і дзеці» (1972).
На беларускую мову пераклаў «80 000 кіламетраў пад вадой» Ж.Верна (1937, з Ю.Лявонным), аповесць «Ваенная тайна» А.Гайдара (1936), раман «Крушэнне» Р.Тагора (1958), «Выбраныя вершы і паэмы» А.Блока (1980), кнігу лірыкі М.Дудзіна «Пасля спаткання» (1984), асобныя творы А.Пушкіна, Т.Шаўчэнкі, У.Маякоўскага, Я.Райніса, С.Ясеніна, Лесі Ўкраінкі, П.Варанько, М.Забалоцкага, А.Твардоўскага, М.Ціханава, М.Ісакоўскага, Р.Гамзатава, А.Венцловы, Т.Масэнкі, М.Нагнібеды, У.Сасюры, Я.Судрабкална і іншых паэтаў.
Лаўрэат Літаратурнай прэміі СП БССР імя А.Куляшова (1983) за зборнік «Асеннія гнёзды».

Бібліяграфія
Грахоўскi, С. I. // Беларуская энцыклапедыя: у 18 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск, 1996. – Т. 5. – С. 416.
Грахоўскi, С. I. // Культура Беларусі: энцыклапедыя : у 6 т. / галоўны рэдактар Т. У. Бялова. – Мінск, 2010. – Т. 3. – С. 200-201.
Грахоўскi, С. I. // Беларускія пісьменнікі : біябібліягр. слоўн.: у 6 т. / [рэдкал.: І. Э. Багдановіч і інш.]. – Мінск, 1992. – Т. 2. – С. 245-257.
Грахоўскi, С. I. // Беларускі фальклор: энцыклапедыя / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск, 2005. – Т. 1.: Акапэла-Куцця. – С. 361-362.
Бельскі, А. І. Гуманістычны пафас паэзіі Сяргея Грахоўскага / Алесь Бельскі // Галасы і вобразы: літ.-крыт. артыкулы / А. І. Бельскі. – Мінск, 2008. – С. 119–126.
Гніламёдаў, У. В. Літаратура. Гісторыя. Свядомасць: гісторыка-літаратурны нарыс / Уладзімір Гніламёдаў, Мікола Мікуліч ; Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры, Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы. – Мінск: Беларуская навука, 2017. – С. 385.
Мiшчанчук, М. I. Беларуская літаратура ХХ ст. [Тэкст]: вучэб. дапам.// М. І. Мішчанчук, І. С. Шпакоўскі. – Мінск: Вышэйшая школа, 2001. – С. 46–57.
Алейнiк, Л. Сяргей Грахоўскі: старонкі біяграфіі: жыццё і творчасць С.Грахоўскага / Лада Алейнік // Полымя. – 2005. – №12. – C.164-166, 170-179.
Баравікова, Р. “На грудку ў галавах пасадзіце шыпшыну” / Раіса Баравікова // Маладосць. – 2008. – № 9. – С. 18–25.
Грахоўская, Т. Сяргей Грахоўскі і Алесь Розна: сябры – равеснікі–паэты / Таццяна Грахоўская // Маладосць. – 2013. – №7. – С. 97.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 31.7.2018, 8:09
Сообщение #66


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Сёння з вамі

25 жніўня – 65 гадоў з дня нараджэння Уладзіміра Арлова (1953, г. Полацк) беларускага гісторыка, празаіка, эсэіста, паэта.
На агульным фоне беларускай гістарычнай прозы вылучаецца навізной, арыгінальнай будовай сюжэта, стылем творчасць Уладзіміра Арлова. Характэрызуючы гістарычную прозу, Алесь Пашкевіч звязвае адметнасць аповесцяў і раманаў В. Іпатавай з “засяроданнем увагі найперш на гісторыі пачуцця”, Л. Дайнекі – “ з цікавасцю найперш да гісторыі падзеі”, У. Арлова – “з раскрыццём найперш гісторыі духу”.
Пачуццё ж адметнага беларускага духу ў Арлова вельмі моцнае. Нарадзіўся Уладзімір Аляксеевіч 25 жніўня 1953 года у Полацку. Славуты горад са шматлікімі храмамі і старажытнімі збудаваннямі спрыяў зацікаўленню гісторыяй ужо з маленства, а вучоба на гістарычным факультэце Беларускага дзяржаўнага ўнівесітэта яго толькі паглыбіла.
Вядомасць пісьменніку прынесла проза, творы на гістарычную тэматыку. Ён аўтар 20 кніг прозы, паэзіі, гістарычных нарысаў і эсэ, у т.л. “Добры дзень, мая Шыпшына” (1986), “Дзень, калі ўпала страла” (1988), “Асветніца з роду Усяслава” (1989), “Рандэву на манеўрах” (1992), “Міласць князя Гераніма” (1993), “Таямніцы полацкай гісторыі” (1994), “Пяць мужчын у леснічоўцы” (1994), “Фаўна сноў” (1995), “Божая кароўка з Пятай авеню” (1998), “Жыватворны сімвал Бацькаўшчыны” (1998), “Дзесяць вякоў беларускай гісторыі” (1999; у суаўтарстве з Г. Сагановічам), “Адкуль наш род” (1996; 2000), “Сны імператара” (2001), “Краіна Беларусь” (2003; у суаўтарстве з З. Герасімовічам), “Адкусі галаву вароне” (2003), “Ордэн Белай мышы” (2003), “Каханак яе вялікасці” (2004), “Час чумы” (2005), “Сланы Ганібала” (2005), “Паром праз Ла-Манш” (2006) і інш.
Творы У. Арлова перакладзеныя на 25 моваў, у т.л. нямецкую, польскую, чэшскую, французскую, эстонскую, літоўскую, славацкую, грузінскую і інш.
Аўтар сцэнарыяў навукова-дакументальных фільмаў “Ефрасіння Полацкая”, “Полацкія лабірынты”, "Сімяон Полацкі" і інш.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 4.7.2018, 7:29
Сообщение #67


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Нябесны сланечнік


11 ліпеня – 60 гадоў з дня нараджэння (1958) Валянціны Пятроўны Паліканінай, паэтэсы, журналіста, перакладчыка.
Яе вершы – прадстаўніцы рускай славеснасці ў Беларусі – сапраўднае адкрыццё для чытачоў, аб’яднаных адным асаблівым пачуццём, пачуццём высокай паэзіі.
Творы В. Паліканінай друкаваліся ў розных беларускіх і расійскіх выданнях, уключаны ў міжнародныя паэтычныя зборнікі, у анталогію “Современная русская поэзія Беларуси”. Яна з’яўляецца аўтарам кніг “Найдите время для любви…” (1998), “Две музы” (2000), “Свет неизбывный”(2003), “Память” і “От первого яблока” (2005), “Не сдавайся времени душа!”(2013) і інш. У апошнюю разам з вершамі ўключаны і празаічныя творы.
Паэзія В. Паліканінай – асаблівы свет пачуццяў, перажыванняў, эмоцый, свет філасофскіх разважанняў. Яе вершы – гэта творы сапраўднага майстра слова, напоўненыя святлом дабрыні, надзеяй, любоўю да жыцця. На многія з іх беларускія кампазітары (Д. Далгаеў, Л. Захлеўны, А. Балашоў і інш. напісалі музыку. Песні на словы В. Паліканінай выконваюць беларускія артысты І. Афанасьева, В. Дайнэка, А. Ярмоленка, Я. Паплаўская і іншыя.
Вялікую ўвагу надае пісьменніца грамадскай дзейнасці. Яна супрацоўнічае з Пасольствам Расійскай Федэрацыі ў Рэспубліцы Беларусь, з’яўляецца ганаровым членам Міжнароднага педагагічнага клуба, уваходзіць у склад журы розных фестываляў і конкурсаў. Шмат гадоў В. Паліканіна прымае актыўны ўдзел у дзейнасці Беларускага саюза жанчын, з’яўляецца аўтарам слоў гімна гэтага аб’яднання. Яна член Саюза пісьменнікаў Беларусі, Саюза расійскіх пісьменнікаў і Міжнароднай асацыяцыі пісьменнікаў і публіцыстаў. Біяграфія В. Паліканінай уключана ў першую ў гісторыі краіны кнігу “Женщины Беларуси”.
У 2006 годзе ўзнагароджана спецыяльнай прэміяй Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у намінацыі “Мастацкая літаратура” за кнігу вершаў “Живое зерно”. У 2007 годзе за вялікі ўклад у распаўсюджванне, вывучэнне рускай мовы і захаванне культурнай спадчыны, збліжэнне і ўзаемаабагачэнне культур нацый і народнасцей Указам Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі ўзнагароджана медалём А.С. Пушкіна.

Бібліяграфія

1. Поликанина Валентина Петровна // Республика Беларусь: энциклопедия в 7 т. / гл. ред. Г. П. Пашков. – Минск, 2008. – Т. 6. – С. 147.
2. Поликанина Валентина Петровна // Женщины Беларуси = Women of Belarus / [ред. совет: Р. А. Давидович (пред.) и др.]. – Минск, 2003. – С. 155.
3. Иванов, А. В. Русская изящная словесность в современной Беларуси / А. В. Иванов // Русские в Беларуси / [сост. А.Н. Андреев]. – Минск, 2010. – С. 150 – 162.
4. Валентина Поликанина : «Лишь время проверяет нас на вечность» / беседовала Алла Соловьёва // Нёман. – 2013. – № 7. – С. 198 – 204.
5. Поликанина, В. Мир спасёт доброта / беседовала М. Николаева // Алеся. – 2008. – № 7. – С. 54 – 55.
6. Валентина Поликанина : “Найдите время для любви..” / бесед. Елена Беркутова // Женский журнал. – 2008. – № 2. – 24 – 25.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 1.6.2018, 7:02
Сообщение #68


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



З росных сцяжын


15 чэрвеня – 60 год з дня нараджэння (1948) А. І. Бутэвіча, пісьменніка, дзяржаўнага дзеяча Беларусі.
Каштоўным набыткам беларускай літаратуры канца ХХ – пачатку ХХІ ст. стала творчасць пісьменніка Анатоля Іванавіча Бутэвіча.
Прырода шчодра надзяліла яго шматгранным талентам. А. І. Бутэвіч сцвердзіў сябе як публіцыст, крытык, перакладчык. Ужо больш за два дзесяцігоддзі адным з асноўных прыярытэтаў яго творчасці з’яўляюцца творы для дзяцей, а пачаў свой творчы шлях ён з казкі для маленькіх “Сонца-абаронца”, надрукаванай у 1983 г. у часопісе “Вясёлка”. Пазней адна за адной выходзілі з друку кнігі “Прыгоды лісціка-карунчыка” (1997), “Прыгоды памаўзлівай Рыскі” (1999), “Расстайны пах асоту” (2000), “Як акіян з кропелькай барукаўся” (2003) і інш. Адпаведна ўзросту чытача аўтар выбіраў тэму і форму падачы матэрыялаў: ад пачуцця любові, якое патрэбна любой жывой істоце, да першага кахання, сяброўства, сталення.
Галоўнай тэмай твораў пісьменніка на сучасным этапе з’яўляецца гістарычнае мінулае роднага краю. Сам празаік, выдатны майстар слова, перакананы ў тым, што “літаральна кожная мясціна нашай Беларусі багатая на непаўторныя і значныя асобы, захапляльныя падзеі і незвычайныя здарэнні”. Вынікам шматгадовага даследвання беларускай гісторыі стала серыя “Сем цудаў Беларусі”, заснаваная ў 1999 годзе. У гэты час убачылі свет цудоўныя, з вялікім мастацкім густам аформленыя кнігі серыі “У гасцях у вечнасці” (2001), “Званы Нямігі” (2002), “Славутыя родам сваім “ (2006) і іншыя. Гэта серыя прызначана дзецям, але і дарослыя праяўляюць зацікаўленасць, бо кнігі багата насычаны малавядомымі раней гістарычнымі звесткамі. А. Бутэвіч апісвае падзеі і факты на аснове гістарычных крыніц і дакументаў. Распавядае так, нібы сам жыў у тыя часы, і ўсе дзеянні адбываліся на ўласныя вачы. Гістарычная тэма гучыць і ў рацарскай аповесці “Каралева не здраджвала каралю…”. Аўтар апавядае пра кахання беларускай князёўны Соф’і Гальшанскай і польскага караля Ягайлы. А. Бутэвіч паказаў свет таямнічых інтрыг і парадкаў каралеўскага двара, палітычную барацьбу, якая кіпеела вакол трона.
Пісьменнік узнагароджаны медалём “За асваенне цалінных зямель”, Граматай Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларусі, Ганаровай граматай Савета Міністраў Беларусі, лаўрэат прэміі Беларускага саюза журналістаў “Залатое пяро - 2001”.

Бібліяграфія
1. Бутэвіч Анатоль Іванавіч / Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / гал. рэд. Г. П. Пашкоў. – Мінск, 1996. – Т. 3. – С. 361.
2. Буторына, І. А. Акадэмія сапраўдных казачнікаў : урок пазакласнага чытання ў 4-м класе паводле казак А. Бутэвіча ў рамках акцыі "Чытаем разам" / І. А. Буторына, К. Я. Валасовіч // Пачатковая школа. — 2017. — № 3. — С. 61—63.
3. Кацько, В. Падарожжа па сівых мурах з Анатолем Бутэвічам / Вольга Кацько // Милицейский вестник (Гродно). — 2012. — 12 апр. — С. 15.
4. Фіцнер, Т. Спасціжэнне Радзімы / Т. Фіцнер // Роднае слова. — 2004. — № 9. — C. 13—15.
5. Хазянін, А. Руплівы зберагальнік гістарычнага і культурнага / А. Хазянін / Маладосць. — 2006. — № 4. — С. 128—144.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 2.5.2018, 7:33
Сообщение #69


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Кнігі для першапраходцаў і адкрывальнікаў


10 мая спаўняецца 135 гадоў з дня нараджэння Янкі Маўра (1883 -1971) – пісьменніка, аднаго з пачынальнікаў беларускай дзіцячай літаратуры, заслужанага дзеяча культуры Беларусі, лаўрэата Дзяржаўнай прэміі Беларусі.
Ён стаў першаадкрывальнікам у асваенні новага для беларускай літаратуры прыгодніцкага жанру і павёў сваіх чытачоў у займальнае падарожжа па свеце, назаўсёды застаўшыся ўладаром дзіцячых сэрцаў.
У дзіцячую літаратуру Я.Маўр прыйшоў, калі яму было за сорак, і ён меў ужо немалы жыццёвы і больш як дваццацігадовы педагагічны вопыт. Першай кнігай пісьменніка стала аповесць “Чалавек ідзе” (1927). Потым былі кнігі аповесцей і апавяданняў: “У краіне райскай птушкі” (1927), “Сын вады” (1928), “Палескія рабінзоны” (1930), “ТВТ” (1934). У 1929 годзе выйшаў у свет раман пісьменніка “Амок”. Гэтыя кнігі ўвайшлі ў залаты фонд нашай дзіцячай літаратуры.
Творы Я. Маўра здзіўляюць сваёй багатай фантазіяй, магутным пазнавальным матэрыялам, уменнем знайсці яркае, гераічнае, неверагоднае ў жыцці. Сам пісьменнік не быў за мяжою, але на старонках яго кніг паўстаюць Ява і Цэйлон, Індыя і Кітай. Ён дакладна перадае экзатычнасць прыроды і жыццё іншаземных народаў. Багатая фантазія ў спалучэнні з глыбокімі ведамі па геаграфіі і гісторыі дазваляла аўтару так весці апавяданне, каб чытач паверыў у сапраўднасць падзей, якія ён апісваў.
Творы Я. Маўра карыстаюцца шырокім прызнаннем. Яны перакладаліся на розныя мовы свету. У 1972 годзе пісьменнік быў удастоены звання лаўрэата Дзяржаўнай прэміі БССР за мастацкія творы для дзяцей і юнацтва. З 1993 года прысуджаецца Літаратурная прэмія імя Я.Маўра за лепшыя творы для дзяцей.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение
Admin
сообщение 30.3.2018, 8:07
Сообщение #70


Активный участник
***

Группа: Главные администраторы
Сообщений: 3610
Регистрация: 15.7.2010
Из: славный горо Лида
Пользователь №: 3



Душой прамоўленае слова


5 красавіка – 75 гадоў з дня нараджэння (1943) Мар’яна Дуксы, паэта.
Аўтар кніг “Спатканне” (1967), “Крокі” (1972), “Станцыя” (1974), “Прыгаршчы суніц” (1976), “Забытыя словы” (1979), “Зона супраціўлення” (1982), “Твая пара сяўбы” (1985), “Валуны на пагорках” (1994), “Прыйсці да алтара” (2003).
У 1990 годзе за кнігу паэзіі “Заснежаныя ягады”(1989) аўтар атрымаў Літаратурную прэмію імя А. Куляшова. Многія вершы зборніка сталі вершамі-роздумамі пра вызначальнасць мінулага ў чалавечым лёсе. У іх прасочваецца ідэя захавання вытокаў, традыцый вясковага жыцця.
У кнізе паэзіі “Горн прымірэння” (1993) разглядаюцца галоўныя праблемы, якія хвалююць аўтара : прырода і экалогія, Чарнобыль, Курапаты, нацыянальная свядомасць і інш. У 2016 годзе за кнігу паэзіі “Птушка вечнасці – душа” (2015) М. Дукса атрымаў Нацыянальную літаратурную прэмію. У зборнік увайшлі вершы самыя розныя па жанры, рыфмоўцы, паэтычных памерах. Ёсць рамантычныя замалёўкі, філасофскія разважанні, публіцыстычныя вершы, байкі, вершы-дыялогі, верша-прысвячэнні вядомым асобам, верша-малітвы і інш.
Прызнаны майстар лірычнага верша М. Дукса запрашае чытача падумаць разам над самымі надзённымі пытаннямі жыцця. Творамі ён імкнецца ясна і пераканаўча сцвярджаць сваё паэтычнае крэда.

Бібліяграфія
1. Дукса Мар’ян Мікалаевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мінск: БелЭн, 1998. — Т. 6. — С. 256.
2. Бельскі, А. І. “Ахвярны агонь прымірэння” : (Мар’ян Дукса) / Алесь Бельскі / Краса і смутак : дапам. для настаўнікаў / Алесь Бельскі. – Мінск, 2000. – С. 145 –150.
3. Камейша, К. Душой прамоўленае слова: творчы партр. М. Дуксы / Казімір Камейша // Роднае слова. – 2003. – № 4. – С. 8–10.
4. Мар’ян Дукса / падрыхт. І. А. Буторына, Г. М. Казловіч // Пачатковае навучанне. – 2013. – № 5. – С. 80.
5. Сільнова, Л. “А людскія высілкі зноў квітнеюць ружамі…” / Людміла Сільнова // Наша вера. – 2016. – № 2. – С. 64–66.
6. Явіч, Я. Мар’ян Дукса: “Аўтар – галоўны герой і рэжысёр верша ці паэмы” / Яна Явіч // Лтаратура і мастацтва. – 2016. – 23 верас. (№ 38). – С. 5.
Перейти в начало страницы
 
+Цитировать сообщение

16 страниц V  « < 8 9 10 11 12 > » 
Ответить в данную темуНачать новую тему
4 чел. читают эту тему (гостей: 4, скрытых пользователей: 0)
Пользователей: 0

 



Текстовая версия Сейчас: 29.3.2024, 14:16