Проект "История Лиды в датах" Опции

[Admin]

Гісторыя горада Ліды і Лідчыны

Студзень

1 – 105 год з дня нараджэння Сцяпана Дзмітрыевіча Пруткова (1911 - 1978). Ганаровы грамадзянін г. Ліды (1967), генерал-маёр авіяцыі, Герой Савецкага Саюза (1942).
Нарадзіўся ў Апочне Радамаскай губерніі (цяпер Клецкае ваяводства, Польшча). Вучыўся ў лётнай школе (1934 – 1936) Лётчык-інструктар, камандзір звяна. Удзельнічаў у абароне Ленінграда, Сталінрадскай бітве, вызваленні Украіны, Крыма, Беларусі, разгроме немцаў ва Усходней Прусіі.
Першая гвардзейская Сталінградская ордэна Леніна двойчы Чырвонасцяжная, ордэнаў Суворава і Кутузава штурмавая авіяцыйная дывізія ў 1952 -1993 гг. базавалася ў Лідзе ў Паўднёвым гарадку.
12 – 65 год з дня нараджэння Юрыя Апанасавіча Зайца (1951, г. Ліда). Беларускі археолаг, гісторык.
Фонд гістарычна-культурнага музея-запаведніка “Заслаўе”налічвае 12282 адзінкі асноўнага і 4711 адзінак навукова-дапаможнага фонду. Самай вялікай у фондах запаведніка з’яўляецца калекцыя археалогіі. Яна налічвае больш за 3700 адзінак асноўнага фонду. У гэтую калекцыю ўвайшлі галоўным чынам рэчы, якія перадаў музею Юрый Апанасавіч Заяц.
21 – 65 год з дня нараджэння Ганны Станіславаўны Радзько (Халшчанковай) (1951 г. в.Банцавічы Лідскі р-н). Беларуская спявачка (альт), заслужаная артыстка Рэспублікі Беларусь (1982).
З 1971 салістка Беларускага тэлебачання і радыё. Валодае прыгожым своеасаблівага тэмбру голасам народнага плана. Выканаўчая манера вызначаецца мяккасцю, шчырасцю выказвання, жаноцкасцю. Выступала пераважна з Камерна-інструментальным ансамблем і Сімфанічным аркестрам Беларускага тэлебачання і радыё. У рэпертуары беларускія народныя песні, патрыятычныя і лірычныя песні беларускіх кампазітараў Ю.Семянякі, Э.Зарыцкага, У.Будніка, А.Чыркуна і інш.

[Admin]

снежань

80 год таму (1936 - 1939) з часу выдання на польскай мове рэгіянальнага краязнаўчага часопіса “Ziemia Lidska” (“Земя Лідска”).

З 15 красавіка 1936 года па жнівень 1939 года ў Лідзе выдаваўся рэгіянальны краязнаўчы штомесячнік “Ziemia Lidska”. Агульную рэдакцыю ажыццяўляў Уладзіславаў Абрамовіч (1909 – 1965), яму ўдалося сабраць кола дасведчаных аўтараў. У часопісе былі апублікаваныя дзесяткі арыгінальных найцікавейшых артыкулаў па геаграфіі, гісторыі, этнаграфіі Лідскай зямлі і прылеглых тэрыторый.
У горадзе, у якім пражывалі 26 тысяч жыхароў, і не было буйных навуковых, вучэбных і культурных цэнтраў, выданне часопіса гэтак высокага ўзроўню – з’ява ўнікальная. “Ziemia Lidska” лічылася лепшым краязнаўчым часопісам на тэррыторыі Заходняй Беларусі і адным з лепшых у міжваеннай Польшчы.


5 – 85 год з дня нараджэння Мурахвера Уладзіміра Сямёнавіча (1931г., г. Ананьеў Адэская вобл.), беларускага мастака дэкаратыўна-прыкладнога мастацства (мастацкае шкло), заслужанага дзеяча мастацстваў БССР. Член Саюза мастакоў БССР (1964). У 1966 – 1973 гг . – галоўны мастак на шклозаводзе “Нёман” у г. Бярозаўка Лідскага раёна.
Уладзімір Мурахвер сваёй плённай працай унёс значны ўклад у развіццё дэкаратыўна-прыкладнога мастацства. Прадаўжаючы традыцыі тых, хто яшчэ ў другой палове ХІХ стагоддзя ствараў нёманскую школу шкловарэння, ён паказаў сябе выдатным творцам у тэхніцы шкла. Сёння нёманскае шкло – адзін з самых вядомых беларускіх у свеце.


16 – 85 год з дня нараджэння Сліўко Смарагда (1931 – 2006, г. Ліда), педагога, вядомага на Лідчыне паэта, рэжысёра народнага тэатра гарадскога Палаца культуры.
У Лідзе захапленне мастацкай самадзейнасцю перарасло ў нешта большае – разам з Пятром Дакукам Смарагд Сліўко стварае народны тэатр пры ГДК. На працягу ўсяго жыцця Смарагд Фёдаравіч удзельнічае ў мастацкай самадзейнасці, спявае, танцуе, складае і выконвае прыпеўкі, выступае ў ролі канферансье.
Не пакідала яго і муза паэзіі. Дзякуючы Ірыне Мікадзімаўне, не проста жонцы, а самайадданай прыхільніцы таленту паэта ўбачылі свет зборнікі “От сердца к сердцу”, «Продлись мгновенье…», «Радужное сияние».
Паэт Міхась Мельнік з нагоды выхаду зборніка «Прощай, двадцатый век» адзначыў “… Вачыма кранальных вершаў глядзіць паэт на свет, радуецца розным праявам жыцця, любуецца прыгажосцю блізкіх сэрцу мясцінаў. Лірычны герой твораў С. Сліўко – асоба гарманічная, рамантычная, узвышанная, якая ўмее з жарцю любіць усё і ўсіх.